Koszatniczka jest to zwierzątko wyglądem trochę przypominające mysz. Jest jednak od niej o wiele milsza i ładniejsza.
Koszatniczki są znacznie bardziej spokrewnione ze świnkami morskimi, szynszylami i kapibarami (marowate), niż z chomikami, myszoskoczkami, myszami i szczurami (myszowate).
- Długość ciała wynosi około 15cm.
- Długość życia w stanie dzikim to 1-4 lat.
- Długość życia w niewoli to 5-9 lat.
- Waga dorosłego osobnika to 170-300 g.
- Ciąża trwa około 3 miesiące
- Umaszczenie ma jednolite, brązowe przechodzące w szarość,
futerko na brzuszku kremowo-brązowe, jaśniejsze naokoło oczu.
- Ogon koszatniczki ma 9-13cm, zakończony kępką czarnych sztywnych włosów.
Koszatniczki pochodzą z Chile, gdzie zamieszkują zachodnie wybrzeża Andów na wysokości do 1200 metrów. Gęstość występowania koszatniczki na tym terenie to najczęściej od 40 do 80 sztuk na hektar. Koszatniczki żyją w małych koloniach zorganizowanych społecznie w oparciu o zajmowane przez nie terytorium. Centrum ich terenu kolonii wyznacza norka. Zwinne koszatniczki najczęściej spotykamy blisko zarośli, skał i zboczy skalnych, przy których wykopują swoje norki. W swoim naturalnym środowisku koszatniczki przeważnie zbierają pokarmna ziemi, ale zdarza im się również wspinać po krzewach i drzewach w poszukiwaniu smaczniejszych kąsków. Wejście do norki i systemu tuneli pokrywają sterty patyków, kamyki, a nawet wysuszone odchody innych zwierząt. Taki usypany kopiec informuje inne koszatniczki, że dany teren jest już zamieszkany. Pokarm tych zwierząt to przede wszystkim trawa, liście, kora drzew, zioła i nasiona.
W naturalnym środowisku koszatniczki są traktowane jak szkodniki, ponieważ niszczą uprawy owoców w sadach, winnice i plony w polach pszenicznych, wyjadając soczyste owoce, podgryzając winogrona i magazynując ziarno. Oczywiście, takie zachowanie wynika z konieczności zrobienia zapasów na zimę, a nie ze złośliwości tych sympatycznych gryzoni. Koszatniczki na wolności żyją krótko - średnio 3-4 lata. Narażone są głównie na ataki drapieżników, ale też na przeróżne choroby wynikające z kontaktu z innymi zwierzętami. W niewoli ich średnia długość życia wydłuża się, gdyż brak jest bezpośredniego zagrożenia, mają lepsze warunki żywieniowe i higieniczne, więc mniejsza podatność na choroby. Wszystko to sprzyja temu, że koszatniczka może żyć nawet 5-8 lat (Nie pamiętam dokładnie, ale najdłużej żyjąca koszatniczka żyła około 18 lat, ale nie jestem pewien. Poza tym to i tak jeden przypadek).